ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အသည္း ေျခာက္ေရာဂါႏွင့္ အသည္းကင္ ဆာျဖစ္ပြားမႈမ်ားျပားလာျခင္းမွာ ျပည္သူလူထုမ်ား က်န္းမာေရး အသိပညာနည္းပါးျခင္းႏွင့္ လံု ေလာက္ေသာ ရန္ပံုေငြမရိွျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု က်န္းမာ ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ပါေမာကၡေဒါက္တာေဖ သက္ခင္ကဆုိသည္။
‘‘ႏုိင္ငံေတာ္က က်န္းမာေရး ဘတ္ဂ်က္ေတြ အဆတုိးၿပီး ခ် ေပးေနေပမယ့္ မလံုေလာက္ေသး ဘူး။ တစ္ႏုိင္ငံလံုးက က်န္းမာေရး ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ လံု ေလာက္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္လို႔ မေျပာ ႏုိင္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံ မွာက ဒီေရာဂါေတြက ေသြးစစ္ ၾကည့္မွ သိရတဲ့ေရာဂါျဖစ္တ့ဲ အျပင္ အမ်ားစုက က်န္းမာေရး အသိပညာနည္းၿပီး ေရာဂါရင့္မွ ေဆး႐ံုေဆးခန္းကုိ ေရာက္လာ ၾကတယ္။ ကာကြယ္ကုသႏုိင္ရဲ႕ သားန႔ဲ ဒီေရာဂါေတြျဖစ္ပြားမႈမ်ား ျပားေနတာဟာ ၀မ္းနည္းစရာကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ၎ကေျပာၾကား သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ျပည္သူ႔က်န္းမာ ေရးလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရာ တြင္ သက္ဆုိင္ရာအစိုးရမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား၊ ျပည္သူမ်ားလက္တြဲ၍ ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္မွသာ ေအာင္ ျမင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ က်န္းမာ ေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ဦးေဆာင္မႈ ျဖင့္ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ လူထုအေျချပဳေစတနာ့၀န္ထမ္း အဖဲြ႕အစည္းမ်ား အတူတကြပူး ေပါင္းရန္လိုအပ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
‘‘အခုက ကာကြယ္ေရးလုပ္ ငန္းေတြ လူထုအာ႐ံုစိုက္မႈက နည္းသလို လိုက္ပါေဆာင္ရြက္မႈ ကလည္း အားနည္းတယ္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံကုိ ၾကည့္ရင္ အျခား ေသာ က႑ေတြမွာ မေအာင္ျမင္ တဲ့ အေၾကာင္းရင္းက က်န္း မာေရးေၾကာင့္ပဲ။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေကာင္းေကာင္း ေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို အျခားအဖဲြ႕အ စည္းေတြက ၀ုိင္း၀န္းပံ့ပိုးေပးဖုိ႔လို သလုိ ေဖာင္ေဒးရွင္းေတြ ရွင္သန္ ႀကီးထြားဖို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကလိုအပ္တဲ့အကူအညီေတြ ေပးသြားမယ္’’ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးပါေမာကၡေဒါက္တာေဖသက္ခင္ ကဆုိသည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါသည္ ကမၻာ့အႏွံ႔တြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရိွ ကာ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ သန္း ၆၀၀ ခန္႔မွာ ေရာဂါကူးစက္ခံေနရၿပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူဦးေရတစ္သန္းခဲြ မွာ ၎ေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ ေသဆံုးေနရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ အသည္းေရာင္ဘီပုိးႏွင့္ စီပုိး ျဖစ္ပြားမႈမ်ားျပားလ်က္ရိွၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ားအျဖစ္ အသည္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ အသည္း ကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေဆး႐ံု လူနာမွတ္တမ္းႏွင့္ သုေတသန ေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။
‘‘ဒီနာတာရွည္ေရာဂါေတြ ကို ျဖစ္ပြားေစတဲ့ အသည္းေရာင္ ဘီပိုး၊ စီပုိးေတြကုိ ကာကြယ္ကုသ ႏုိင္ေပမယ့္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္တယ္။ ၿပီး ေတာ့ အျခားအိပ္အုိင္ဗီ၊ တီဘီနဲ႔ ငွက္ဖ်ားေတြလို ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ေတြက တစ္ဆင့္ျပည္သူၾကားကုိ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားတဲ့ အသိပညာေပးအစီ အစဥ္ေတြလည္း မလုပ္ႏုိင္ေသးဘူး’’ ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံအသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းဥကၠ႒ ေဒါက္တာခင္ၿပံဳးၾကည္ကဆုိသည္။
