ခ်င္းမုိင္၊ မဇၥ်ိမ။ ။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ဆုိးရြားေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ၁ဝ၃ ခုကုိ မွတ္တမ္း တင္ထားေသာ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ကို လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းကြန္ရက္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) ND-Burma က ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။
၂ဝ၁၄ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလမွ ဇြန္လအထိ ေျခာက္လၾကာ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မတရား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း၊ အခြန္ေကာက္ခံျခင္း၊ အတင္းအဓမၼခုိင္းေစျခင္း၊ ေရႊ႔ေျပာင္းျခင္း၊ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ အတင္းအဓမၼျပဳက်င့္ခံရျခင္း စသည့္ျဖစ္စဥ္ ၁ဝ၃ ခုကို ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ထားသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။
“ကြ်န္မတုိ႔ ျပည္နယ္နဲ႔တုိင္း ၈ ခုကုိ ေကာက္တာေတာ့ ဟုတ္တယ္။ အကုန္လံုး မေကာက္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ၁ဝ၃ ခုကို ေကာက္ခံႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒီအေရအတြက္ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေလ်ာ့နည္းသြားတာ မရွိဘူး။ ပုိၿပီး ဆုိးဝါးလာတာ ေတြ႔ရတယ္”ဟု ND-Burma ၏ စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ေရး အဖြဲ႔ဝင္ လုိည္းပုိးညိဴဝ္းက မဇၥၽိမကုိ ေျပာသည္။
ကခ်င္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ပခူးတုိင္း၊ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ဧရာဝတီတုိင္း၊ တနသာၤရီတုိင္း စသည့္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီး ၈ ခုတြင္ ေကာက္ခံခဲ့ေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္မ်ားတြင္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ စစ္တမ္း ေကာက္ယူရန္ အခက္အခဲမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္း ေကာက္ခံခဲ့သူမ်ားကုိလည္း ခ်ိန္းေျခာက္ခံရျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူ စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ေနသူမ်ားကုိလည္း ဖိႏွိပ္ခံေနရဆဲျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ၁ဝ ရက္က ခ်င္းျပည္နယ္ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ ရီဇူးၿမိဳ႕နယ္ခြဲတြင္ အသက္ ၅၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးအား တပ္မေတာ္သား တစ္ဦးက အဓမၼျပဳက်င့္စဥ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႐ုိက္ႏွက္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ ခ်င္းတုိင္းရင္းသူ ၈ ဦးကိုလည္း ပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူခဲ့မႈမ်ားကုိလည္း ND-Burma မွ စီမံအဖြဲ႔ဝင္တဦးျဖစ္သူ ဆလုိင္းဘြယ္ပီးက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိထားသည္။
ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း မရွိသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ထုတ္ျပန္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု လုိည္းပုိးညိဴဝ္းက ေျပာသည္။
“အစုိးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာေနေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တုိးတက္လာတာ မေတြ႔ရဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန မတုိးတက္ဘဲနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရဘူး၊ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္ပြဲေတြ မရပ္တန္႔ဘဲနဲ႔ စစ္တပ္ကေန လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ မတရားခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္ဆုိတာကို ေထာက္ျပခ်င္တာ ျဖစ္တယ္”ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
အစီရင္ခံစာအတြင္း ND-Burma အဖြဲ႔ဝင္မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားရာ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလက မြန္ျပည္နယ္ သံျဖဴဇရပ္ ဝဲကလိအမွတ္ (၄) တပ္မေတာ္တန္းျမင့္ သင္တန္းေက်ာင္းမွ ေဒသခံမ်ား၏ ရာဘာစုိက္ပ်ဳိးၿခံမ်ားအား သိမ္းယူျခင္း၊ မတရား အခြန္ေကာက္ခံျခင္း၊ မြန္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးအား အစုိးရ၏ ဒု-တပ္ၾကပ္ ရဲမင္းထြန္းက အတင္းအဓမၼျပဳက်င့္ခံရမႈ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ လူကုန္ကူးခံရမႈမ်ားကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ တကယ္ သြားခ်င္တယ္ဆုိရင္ နစ္နာေနတဲ့လူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတဲ့ လူေတြရဲ႕ အသံေတြကုိ နားေထာင္ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြအတြက္ အမွန္တရားရရွိဖုိ႔ စဥ္းစားရမွာျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အစုိးရ စစ္တပ္က တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ပုိၿပီး တုိးခ်ဲ႕လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာတပ္ေတြကို ေနာက္ဆုတ္ေပးဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ထပ္မလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆုိခ်င္တယ္” လုိည္းပုိးညိဳဝ္းက ေျပာသည္။
ထုိအဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေျခအေနမ်ားကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာ၍ ေျခာက္လတၾကိမ္ အစီရင္ခံစာမ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လမွ ဒီဇင္ဘာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ၁ဝ၆ မႈ ရရွိထားသည့္ အစီရင္ခံစာကုိ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ND-Burma အဖြဲ႕တြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း(ျမန္မာႏုိင္ငံ)-AAPP(B)၊ ျမန္မာေရးရာ(BI)၊ ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (CHRO) ၊ မြန္လူ႔အခြင့္အေရးေဖာင္ေဒရွင္း (HURFOM)၊ လားဟူ အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ံုး (LWO)၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ံုး (KWAT)၊ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးအစည္းအ႐ံုး (PWO)၊ တအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး (TSYO) တုိ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
